De vergeten gaming-phone EXTRA: Sony Ericsson Xperia Play

Razer Phone, ASUS ROG Phone, Xiaomi Black Shark, Nubia Red Magic, Lenovo Legion Duel: als je vandaag de dag een gamingtelefoon zoekt, heb je meer keuze dan ooit. De eerste gaming phone is echter een stuk ouder en dateert uit 2003: de Nokia N-Gage. Dit toestel ging, net als zijn opvolger de Nokia N-Gage QD, roemloos ten onder door een combinatie aan factoren. De telefoons van Nokia waren voor Sony Ericsson aanleiding om na te denken over een eigen gaming smartphone. Het resultaat was de Sony Ericsson Xperia PLAY.

Aanloop naar de Sony Ericsson Xperia PLAY

Jaren voordat Sony Ericsson deze telefoon daadwerkelijk presenteerde, gingen er al verhalen de ronde dat de fabrikant aan een gaming phone werkte. De eerste geruchten staken in 2006 de kop op. De gaming site Kotaku ontdekte dat Sony een patent had ingediend voor een gaming telefoon. Het verhaal stierf snel een stille dood: de daarop volgende maanden stonden volledig in het teken van de lancering van de PlayStation 3.

In de daarop volgende jaren doken er regelmatig berichten op over een gaming phone. Zo schreef Sony Magazine begin 2008 dat Sony Ericsson werkte aan een ‘PSP-style phone’. Toen vooraanstaande publicaties als The Financial Times, Nikkei en The Wall Street Journal over plannen van een gaming telefoon schreven, was de geest uit de fles. In 2010, een jaar voor de lancering van de Xperia PLAY, publiceerde Engadget afbeeldingen van deze ‘PlayStation phone’, die intern ook wel bekend stond als Zeus. Hoewel de legitimiteit destijds in twijfel werd getrokken, bleek de Amerikaanse techsite het bij het rechte eind te hebben.

De Sony Ericsson Xperia PLAY werd in januari 2011 gepresenteerd op het Mobile World Congress (MWC). De verkoop ging een maand later van start.

Een verfijnd design met toptitels

Sony Ericsson had goed gekeken naar Nokia en geleerd van de fouten van de Finnen, met de Nokia N-Gage. Dat zie je onmiddellijk in het design van de Sony Ericsson Xperia PLAY. Waar Nokia worstelde om de veelvoud aan knoppen van twee apparaten in één product te integreren, had Sony hier een goede oplossing voor bedacht. In plaats van alle gaming knoppen aan de voorzijde te plaatsen, kwamen deze tevoorschijn zodra je het scherm opzij schoof. Denk aan de vierpuntdruktoetsen, de iconische speelknoppen van Sony en twee touch pads.

Nou is deze vergelijking niet helemaal eerlijk: de eerste mobiele telefoons met touchscreen verschenen pas in 2007. Dat waren de LG Prada en iPhone 2G. De touchscreen-technologie was in 2003 nog niet zover om in een mobiele telefoon verwerkt te worden. Wellicht dat Nokia dat anders onmiddellijk had gedaan. Het Finse techbedrijf kon dus niet anders dan alle fysieke knoppen die je op een telefoon en een controller aantreft voor op het toestel plaatsen.

Ook de vormgeving van de Xperia PLAY is een stuk verfijnder in vergelijking met de N-Gage. De Xperia PLAY heeft niet alleen overduidelijk het design van een telefoon, maar werkt ook zo qua bediening. Het hanteren en bedienen van de N-Gage was door de wirwar aan knoppen en de plaatsing van het scherm en het oorstuk een ergonomische nachtmerrie. En dat terwijl Sony’s toestel 20 fysieke knoppen telt onder het beeldscherm. Aan de rechterkant van de behuizing vinden we tot slot twee triggers en de volumeknoppen.

Net als bij de Nokia N-Gage ontbrak het bij de lancering niet aan toptitels, bedoeld om de Xperia Play aan de man te brengen. In totaal waren er bij de introductie 50 titels verkrijgbaar, waaronder Dungeon Defenders, LittleBigPlanet, Guitar Hero, Dead Space en Assassin’s Creed. De Xperia PLAY was Sony’s eerste mobiele product die PlayStation Certified was. Alleen Android-apparaten die games van PlayStation Mobile goed konden draaien, kregen deze stempel.

Concurrentie en slechte hardware

Hoewel onduidelijk is hoeveel exemplaren Sony Ericsson van de Xperia PLAY heeft verkocht, wordt hij beschouwd als een mislukking. Ondanks het aansprekende design wist Sony gamers niet te overtuigen om voor de Xperia PLAY te kiezen. Dat heeft diverse oorzaken. Om te beginnen had Sony een grote concurrent: Nintendo. Nog voordat Sony de kans kreeg om de Xperia PLAY te presenteren, kwam Nintendo met de Nintendo 3DS op de proppen. Daarnaast concurreerde Sony ook rechtstreeks met zichzelf met mobiele consoles als de PlayStation Portable (PSP) en PlayStation Vita (PS Vita), waarvan de laatste in hetzelfde jaar verscheen als de Xperia PLAY.

Een andere veelgehoorde klacht is dat de hardware van de Xperia PLAY niet krachtig genoeg was om de 32-bits games goed te draaien. Zo had de single-core Qualcomm Snapdragon S2 een schamele kloksnelheid van 1 GH. En dat in een periode dat dual-core en quad-core de nieuwe standaard werden. De chipset werd bovendien aangevuld met slechts 512 MB werkgeheugen. En de standaard opslagcapaciteit die je van Sony Ericsson kreeg was niet om over naar huis te schrijven: slechts 400 MB. Een paar spellen downloaden en het geheugen was vol. Met een microSD-kaart was het mogelijk om het geheugen uit te breiden naar 32 GB, maar daarvoor moesten gamers opnieuw de portemonnee trekken. Zowel de Nintendo 3DS als de PS Vita hadden ieder 1 GB aan intern geheugen om nieuwe games te installeren, oftewel twee-en-een-half keer zo veel geheugen. Bij de 3DS kreeg je er zelfs een geheugenkaart bij cadeau.

Game-ontwikkelaars geven niet thuis en Android-updates blijven uit

Een andere factor die bijdroeg aan de ondergang van de Xperia PLAY, is dat steeds minder ontwikkelaars games op het platform uitbrachten. In het eerste jaar verschenen er regelmatig nieuwe titels van onder meer Sega, Gameloft en EA. Daarna werd het stil en werden er nauwelijks nog nieuwe games uitgebracht voor het toestel. En zolang er geen nieuwe aanwas is, koop je natuurlijk geen gaming telefoon. En dat versterkt op zijn beurt weer het voornemen van ontwikkelaars om geen nieuwe games voor het platform te lanceren. Het is een vicieuze cirkel die niet te doorbreken was.

Als smartphone tot slot was de Xperia PLAY ook niet echt aantrekkelijk. Bij lancering draaide hij op Android 2.3 Gingerbread. Voor die tijd was het de nieuwste Android-versie die je kon krijgen, maar daar bleef het ook bij. Hoewel Sony Ericsson in september 2011 beloofde dat het alle toestellen van dat jaar een update naar Android 4.0 Ice Cream Sandwich kregen, kwam de fabrikant deze afspraak niet na. Ontwikkelaars maakten zich zorgen over de stabiliteit van het besturingssysteem op de Xperia PLAY. Daarom heeft het toestel nooit deze update ontvangen. Een half jaar na de lancering ontving de Xperia PLAY al geen software-updates meer.

De Sony Ericsson Xperia PLAY kostte bij lancering rond de 500 euro. Nog geen half jaar later was de adviesprijs al gehalveerd. Dat is ook niet zo vreemd als je nagaat dat gamers bij de concurrentie krachtigere hardware kregen en meer games voor het uitkiezen hadden. Tel daarbij het verouderde besturingssysteem op en dan weet je waarom de Xperia PLAY flopte.

We hebben de Sony Ericsson Xperia Play eerder behandeld in ‘De vergeten smartphone’. Ons enthousiasme konden we echter niet nog verder bedwingen. Vandaar ‘De vergeten smartphone EXTRA’.